Faq | Baza wiedzy | Rejestracja | Logowanie | Sobota, 10-05-2014, 11:01
Start / Baza Wiedzy
Baza Wiedzy
A B C D E F G H I J K L M N O P R T U W X Y Z
Gwarancja bankowa
Jednostronne zobowiązanie Banku - gwaranta stanowiące, że po spełnieniu przez podmiot uprawniony (beneficjenta gwarancji) określonych warunków zapłaty, które mogą być stwierdzone określonymi w tym zapewnieniu dokumentami, jakie beneficjent załączy do sporządzonego we wskazanej formie żądania zapłaty, Bank wykona świadczenie pieniężne na rzecz beneficjenta gwarancji bezpośrednio albo za pośrednictwem innego banku.
Gwarancja bankowa w obrocie dewizowym
Obsługiwana przez Bank gwarancja, w której przynajmniej jeden z uczestników stosunku gwarancyjnego jest nierezydentem w
Globalny limit kart obciążeniowych
łączny limit kart obciążeniowych przyznany przez Bank w ramach którego Klient składa wnioski o wydanie kart obciążeniowych dla Użytkowników w trakcie obowiązywania limitu.
Gwarancja bankowa w obrocie krajowym
Obsługiwana przez Bank gwarancja, w której wszyscy uczestnicy stosunku gwarancyjnego są rezydentami w rozumieniu przepisów polskiego prawa dewizowego.
Grace period
okres od ostatniego dnia cyklu rozliczeniowego karty kredytowej do wskazanej na wyciągu daty spłaty zadłużenia.
G20
Grupa 19 państw wraz z Unią Europejską, których gospodarki są największe na świecie. Członkowie spotykają się raz w roku, a reprezentantami są ministrowie finansów poszczególnych państw. W skład grupy wchodzą: Argentyna, Arabia Saudyjska, Australia, Chiny, Brazylia, Francja, Indie, Indonezja, Japonia, Kanada, Korea Południowa, Meksyk, Niemcy, Republika Południowej Afryki, Rosja, Stany Zjednoczone, Turcja, Wielka Brytania, Włochy oraz Unia Europejska.
G8
Grupa ośmiu najbardziej uprzemysłowionych krajów świata (USA, Japonii, Niemiec, Francji, Wielkiej Brytanii, Włoch, Kanady i Rosji). Przywódcy G8 (premierzy i prezydenci) spotykają się co roku na nieformalnych szczytach.
GATT (General Agreement on Tariffs and Trade)
Ogólnoświatowa organizacja zajmująca się sprawami handlu międzynarodowego powstała w 1947 roku. Jej zadaniem było dążenie do liberalizacji handlu międzynarodowego poprzez ustalanie reguł postępowania oraz wielostronne rokowania w kwestii likwidacji barier handlowych, przede wszystkim ceł. 1 stycznia 1995 roku GATT zostało zastąpione przez Światową Organizację Handlu (WTO). Polska była członkiem GATT od 1967 roku.
Giełda
Giełda jest rynkiem, na którym sprzedaje się i kupuje aktywa finansowe lub inne towary.

Giełda jest rynkiem zorganizowanym na zasadzie aukcji – nabywcą staje się ten, kto w momencie dokonania transakcji jest gotów zapłacić najwięcej za przedmiot notowań. Najlepiej znane są giełdy papierów wartościowych, zwłaszcza akcji. W języku finansowym zwrot „na giełdzie” prawie zawsze oznacza giełdę akcji. Równie rozwinięte są giełdy surowców takich jak ropa naftowa czy metale: miedź, cynk oraz giełdy surowców rolnych.

Giełda papierów wartościowych pozwala firmom zdobyć niezbędny kapitał poprzez sprzedaż akcji. Dzięki temu przedsiębiorstwa mogą uzyskać środki finansowe na rozwój i inwestycje bez konieczności zaciągania długu – zakup akcji jest po prostu ofertą wykupienia części własności firmy (każdy właściciel akcji staje się współwłaścicielem firmy, oczywiście w procencie odpowiadającym jego udziałowi w całości wyemitowanych akcji). Po to, by skłonić inwestorów do zakupu akcji, firma musi publicznie przedstawić wiele informacji na temat jej sytuacji finansowej i planów rozwoju. W momencie pierwszej emisji akcji na giełdzie, sporządza w tym celu tzw. prospekt emisyjny. Później zobowiązana jest publikować cykliczne raporty. Rolą giełdy jest skierowanie kapitału tam, gdzie będzie najefektywniej wykorzystany. Giełdę nazywamy rynkiem zinstytucjonalizowanym, gdyż ma ona swoją organizację - gromadzi wielu handlujących w jednym miejscu i w jednym czasie, czyli w godzinach jej otwarcia (na sesji). Ma także władze: zarząd, który nią na bieżąco kieruje, radę nadzorczą, oraz właścicieli, często prywatnych. Z reguły sama giełda jest także spółką akcyjną.

Warszawska Giełda Papierów Wartościowych (WGPW) jest spółką skarbu państwa. Ustalaniem reguł (regulacją) handlu na WGPW i nadzorem nad nim zajmuje się Komisja Nadzoru Finansowego. Komisja ta ustala jak powinien wyglądać i co powinien zawierać prospekt firmy, która chce sprzedawać swoje akcje na giełdzie („wejść na giełdę”), a także jakie informacje i jak regularnie muszą przekazywać firmy, których akcje są już notowane na giełdzie. Giełda jest rynkiem wtórnym, na którym wyceniane są akcje już wprowadzone do obrotu, ale odbywają się na niej także pierwsze notowania (debiuty) akcji nowych spółek, które są wcześniej rozprowadzane w publicznych ofertach. Giełdy publikują informacje o cenach poszczególnych akcji, ich zmianach i wielkości obrotów podczas każdej sesji giełdowej.

Syntetyczną miarą stanu rynku i kierunku zmian cen akcji jest indeks giełdy. Jest to odpowiednio skonstruowany wskaźnik, który mówi, czy „giełda rośnie”, czy „spada”, czy akcje drożeją, czy też tanieją. Zmiana indeksu (np. warszawskiego WIG) informuje, o ile przeciętnie zmieniły się akcje wszystkich notowanych na giełdzie firm.
Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie
Regulowany rynek papierów wartościowych w Warszawie. Giełda w obecnym kształcie powstała w 1991 r. W momencie rozpoczęcia działalności w kwietniu 1991 r. na warszawskiej giełdzie notowane było jedynie 5 spółek. W grudniu 2007 r. liczba notowanych spółek wynosiła 348, a ich łączna kapitalizacja przekraczała 840 mld zł.
Globalizacja
Globalizacja jest to proces, który polega na tworzeniu gospodarki na całym obszarze Ziemi, dla którego granice państw czy bloków gospodarczych nie mają już podstawowego znaczenia. Jego warunkiem jest usuwanie barier dla wymiany i produkcji dóbr i usług, przepływów kapitału i ludzi. Bariery te znosi się m.in. pomiędzy krajami OECD i krajami Unii Europejskiej. Znosi je także większość pozostałych krajów świata, określanych często mianem „rynków wschodzących” (emerging markets). Głównymi korzyściami z globalizacji jest obniżka kosztów produkcji – a zatem i cen wytwarzanych towarów i usług, oraz lepsze wykorzystanie dostępnych na świecie zasobów pracy i kapitału.

Przyspieszenie procesu globalizacji na przełomie XX i XXI w. było możliwe dzięki skokowemu postępowi w rozwoju technik komputerowych i telekomunikacyjnych (szybki wzrost mocy obliczeniowych komputerów, Internet, telefonia komórkowa i telewizja satelitarna) oraz obniżeniu cen transportu lotniczego. Dzięki Internetowi wiele usług, które nie były przedmiotem wymiany międzynarodowej, jak księgowość czy tworzenie baz danych, może być świadczonych z dużej odległości, co wystawia je na konkurencję międzynarodową i sprzyja obniżce kosztów i cen.

Globalizacja polega również na włączeniu się Chin i Indii oraz innych krajów dotąd słabo rozwiniętych do gospodarki światowej. To oznacza, że na globalnym rynku pojawiło się ponad 2 miliardy nowych konsumentów; jest to największa rewolucja popytowa w historii. Skala światowej produkcji stanie się dużo większa, kiedy dochody gospodarstw domowych w tych krajach przekroczą pułap, powyżej którego zaczną one kupować nie tylko produkty niezbędne do życia.

Kiedy znikają bariery dla sprzedaży i produkcji, firmy lokują produkcję tam, gdzie opłaca się to najbardziej, gdzie są najniższe koszty wytwarzania. W wyniku globalizacji produkcja dóbr pracochłonnych przeniosła się do Azji Wschodniej, a ich ceny wyraźnie się obniżyły. Na globalizacji zyskały również kraje Europy Środkowo-Wschodniej, w tym Polska. Do wszystkich tych krajów napływa obecnie zagraniczny kapitał w formie inwestycji bezpośrednich. Ubocznym skutkiem globalizacji jest za to presja na obniżkę płac pracowników w krajach wysoko rozwiniętych w tych dziedzinach, które wystawione są na konkurencję krajów o niskich płacach. Ogólny bilans jest pozytywny, ale rządy stoją przed wyzwaniem sprawiedliwego podziału owoców globalizacji - bez utraty korzyści z niej płynących.
Globalna podaż
Wszystkie dobra i usługi produkowane przez gospodarkę.
Globalny popyt
Całkowite wydatki konsumentów, firm i rządu.
Główny nurt ekonomii
Główny nurt ekonomii (zwany też syntezą neoklasyczną) stanowi próbę połączenia różnych teorii ekonomicznych, głównie elementów teorii keynesowskiej i monetaryzmu. Jest to obecnie prawdopodobnie najbardziej popularny kierunek myślenia ekonomicznego na świecie. W historii ekonomii występowały okresy dominacji różnych teorii. Do lat 30-tych obowiązywało, zgodne z teorią neoklasyczną przekonanie, że konkurencyjny rynek potrafi skutecznie skoordynować wszystkie decyzje gospodarcze. Wierzono, że dostosowania popytu i podaży na różnych rynkach dóbr, pracy i pieniądza następują szybko poprzez zmiany cen, zatem gospodarka jako całość będzie prawie zawsze znajdowała się w stanie równowagi: pełnego zatrudnienia pracy i kapitału. Dopiero od czasu Wielkiego Kryzysu w latach 1929-1933, z jego ogromnym i uporczywym bezrobociem, datuje się prężny rozwój makroekonomii jako dyscypliny. Początkowo, odpowiedzią na kłopoty z objaśnieniem zjawisk recesyjnych stała się teoria keynesowska. Mówiła ona, że rynek pracy i rynki dóbr w zasadzie nie są w stanie dostosować się do stanu równowagi ze względu na sztywność cen, a zatem gospodarka nie musi wcale dążyć do pełnego zatrudnienia i eliminacji bezrobocia. Jeżeli stan bezrobocia trwa długo, niesie za sobą koszty społeczne, biedę i poczucie wykluczenia. Aby temu przeciwdziałać, potrzebna jest interwencja rządu (odpowiednia polityka pieniężna i fiskalna).

Główny nurt ekonomii powstał jako próba syntezy wszystkich tych kierunków. Ekonomiści głównego nurtu uważają, że gospodarka ma, co prawda, samoczynny mechanizm powrotu do pełnego zatrudnienia (tak, jak sądzą zwolennicy teorii neoklasycznej), ale działa on zbyt wolno. Uznają (tak jak zwolennicy teorii keynesowskiej), że w krótkim okresie polityka antycykliczna może być skuteczna w likwidacji bezrobocia. Sądzą przy tym (tak, jak monetaryści), że istnieją ograniczenia dla interwencji państwa. W długim okresie wzrost ilości pieniądza bez wzrostu produkcji dóbr i usług przynosi jedynie inflację, podobne są skutki ekspansywnej polityki budżetowej. Co więcej, deficyty budżetowe prowadzą do narastania długu publicznego. Konieczność jego spłaty może zmusić rząd do późniejszego podniesienia podatków i odwrócenia dotychczasowej polityki, korzystnej dla krótkookresowego wzrostu gospodarczego.
Główny Urząd Statystyczny (GUS)
Instytucja państwowa zajmująca się gromadzeniem i przetwarzaniem informacji z różnych dziedzin; GUS jest podstawowym źródłem informacji statystycznej w Polsce.
Goodwill
Określenie odpowiadające wartości firmy, a więc pojęcie bliskie "dobrej marce", "renomie" czy "dobrej pozycji rynkowej". Wartość goodwill oblicza się jako różnicę między ceną zakupu przedsiębiorstwa a jej wartością wynikającą z obliczeń księgowości.
Gospodarka centralnie planowana
Typ gospodarki, w której o celach gospodarczych, wykorzystaniu zasobów i stopie wzrostu decyduje rząd lub centralny urząd planowania. Przeciwieństwo gospodarki rynkowej.
GOSPODARKA OPARTA NA WIEDZY
Koncepcja rozwoju gospodarki opartej na wiedzy (knowledge-based economy) została rozpropagowana w latach 90-tych przez ekspertów OECD, jako wynik obserwacji i analiz rozwoju gospodarczego najważniejszych krajów świata.

Koncepcja ta jest dość prosta. Przez 40 lat (1945-85) w ekonomii dominowało przekonanie, że wzrost gospodarczy jest wynikiem oddziaływania 3 czynników: wzrostu nakładów pracy, wzrostu nakładów kapitału produkcyjnego (zależnego od wysokiej relacji inwestycji do PKB) oraz postępu naukowo-technicznego. Zakładano, że postęp naukowo-techniczny jest egzogeniczny, czyli jego tempo jest niezależne od polityki gospodarczej (po prostu w danym okresie naukowcy dokonują pewnej ilości odkryć). Zgodnie z tą koncepcją, kraj już dysponujący wielkimi zasobami kapitału i stosunkowo mało inwestujący, w którym przyrost ludności jest powolny (np. USA), powinien rozwijać się powoli – wolniej od reszty świata.

W końcu lat 80-tych powstała jednak konkurencyjna teoria endogenicznego wzrostu. Tłumaczyła ona dziwny fenomen: USA, najbogatsza gospodarka świata, rozwijała się w bardzo szybkim tempie.

W teorii endogenicznego wzrostu zauważono trzy zjawiska:

• postęp techniczno-organizacyjny nie jest wcale dany egzogenicznie (czyli niezależny od polityki gospodarczej). Na tempo rozwoju technologii wpływa polityka państwa (np. zachęcanie do wydatków na badania i rozwój, czyli B+R), ostra konkurencja rynkowa i wysoki rozwój rynku kapitałowego, sprzyjający innowacyjnym formom finansowania ryzykownych, nowych rozwiązań technologicznych;
• zamiast na liczbę pracujących, należy patrzeć na kapitał ludzki. Kapitał ludzki akumuluje się tak samo jak fizyczny, wymaga więc inwestycji. Pracownik wcale nie jest równy pracownikowi: o jego produktywności decyduje edukacja, doświadczenia, zdolność do dostosowania się do nowych technologii;
• kapitał ludzki i kapitał produkcyjny mogą być wykorzystywane w sposób bardziej lub mniej efektywny.

Wszystkie te trzy spostrzeżenia mają wspólny mianownik: wiedzę. Gospodarka, której rozwój opiera się na intensywnym wykorzystaniu wiedzy i doświadczenia, może rozwijać się szybciej od innych, bowiem generuje szybszy postęp techniczno-organizacyjny, dysponuje lepiej wyedukowanymi ludźmi i bardziej efektywnie wykorzystuje kapitał ludzki i kapitał produkcyjny. Właściwa polityka gospodarcza polega więc na wspieraniu konkurencji rynkowej, intensywnym wspieraniu badań i rozwoju, oraz podwyższaniu edukacji pracowników.
Gospodarka rynkowa
System gospodarczy, w którym decyzje dotyczące gospodarki podejmowane są przez niezależne podmioty gospodarcze (ludzi, firmy i rząd).
Gospodarstwo domowe
Gospodarstwem domowym w Systemie Rachunków Narodowych jest każda grupa osób, które mieszkają razem i podejmują wspólne decyzje ekonomiczne dotyczące m.in. spożycia, oszczędności oraz ilości świadczonej pracy. Obok przedsiębiorstwa i rządu jest to kolejny podmiot decyzyjny w gospodarce.
Niektóre gospodarstwa domowe składają się tylko z jednej osoby, podczas gdy inne są tworzone przez rodziny lub grupy nie spokrewnionych osób. Każdy z nas należy zatem do jakiegoś gospodarstwa domowego.

Gospodarstwa domowe pełnią wiele istotnych funkcji w gospodarce:

* sprzedają albo wynajmują przedsiębiorstwom i rządowi czynniki produkcji – pracę i kapitał, a w zamian otrzymują dochody za ich wykorzystanie;
* płacą podatki rządowi i otrzymują od niego różne świadczenia;
* to co im pozostanie (tzw. dochód do dyspozycji) umożliwia zakupy dóbr od firm. Część dochodu, której gospodarstwa domowe nie zużyją w danym okresie, stanowi ich oszczędności.

Najważniejszą decyzją ekonomiczną gospodarstw domowych jest wybór rodzaju i ilości pracy, którą chcą dostarczyć. Gospodarstwa domowe starają się uzyskać najwięcej korzyści ze środków i możliwości, którymi dysponują. W nowoczesnym społeczeństwie za świadczenie pracy otrzymuje się dochód (płacę), ale alternatywą do pracy jest czas wolny. Gospodarstwo domowe ceni jedno i drugie, gdyż oba są źródłem korzyści. Gospodarstwa domowe - zgodnie ze swoimi preferencjami – wybierają proporcje pomiędzy czasem przeznaczanym na pracę i na odpoczynek w taki sposób, aby osiągnąć największy poziom zadowolenia (w języku ekonomicznym określa się to maksymalizacją poziomu użyteczności).

Te decyzje dotyczą jednego okresu, ale gospodarstwo domowe przeciwstawia także dzisiejszą konsumpcję dóbr i usług oszczędzaniu, które jako decyzja o odroczeniu konsumpcji, umożliwia ich spożycie w przyszłości. Gospodarstwo domowe musi więc podejmować międzyokresowe decyzje o swojej konsumpcji. Podobnie jak w przypadku wyboru indywidualnej podaży pracy, w ekonomii zakłada się, że stara się ono osiągnąć jak najwyższy poziom zadowolenia.
Granty kapitałowe
Patrz: dotacje celowe.
Grupa Wyszechradzka
Inicjatywa współpracy między Polską, Czechami, Węgrami i Słowacją, powstała w 1991 r. Głównym celem powołania Grupy była współpraca i koordynacja działań mających na celu integrację krajów-członków ze strukturami euratlantyckimi. Etap ten zakończył się sukcesem po akcesji do NATO i Unii Europejskiej. Zgodnie z deklaracją o współpracy w ramach Grupy Wyszechradzkiej, podpisaną w maju 2004 r., obecnie działania Grupy mają się koncentrować na rozwoju współpracy regionalnej wspierającej tożsamość krajów Europy Środkowo-Wschodniej; mają one przyjmować elastyczną formę opartą o realizację konkretnych projektów. Działania Grupy Wyszechradzkiej wspiera specjalnie powołany fundusz wyszechradzki, z którego finansowane są stypendia, wspólne projekty edukacyjne, artystyczne czy spotkania służące nawiązywaniu wielostronnych kontaktów.
Gwarancja
Zobowiązanie sprzedawcy do bezpłatnej naprawy lub wymiany towaru jeżeli w określonym terminie ulegnie on awarii lub ujawnią się jego wady produkcyjne.
Kto przegląda forum
Na forum jest: 4 użytkowników | 0 zarejestrowanych | 4 gości (bazuje na użytkownikach aktywnych w ciągu ostatnich 3 minut)
Najwięcej użytkowników online (778) było 02-08-2011
Statystyki
Liczba wątków: 5808 | Liczba komentarzy: 21360 | Liczba użytkowników: 3277 | Najnowszy użytkownik: kosecki-michal
Logowanie
Nazwa użytkownika: Hasło:
Zaloguj mnie automatycznie przy każdej wizycie
Szukaj na forum