Rata kredytu

część kredytu i naliczonych w okresie odsetkowym odsetek podlegające spłacie zgodnie z warunkami umowy kredytowej. Raty mogą być annuitetowe lub malejące. Raty annuitetowe - wysokość raty kapitałowo-odsetkowej w całym okresie spłaty jest taka sama. Rata malejąca - część kapitałowa raty jest stała w całym okresie spłaty a część odsetkowa zmniejsza się z każdą następną wpłatą.

REGON

numer identyfikacyjny krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej, wykorzystywany dla celów statystycznych.

Rachunek bankowy

Prowadzony jest przez banki do rejestracji wpłat, udzielanych kredytów, rozliczeń bezgotówkowych, wypłat i stanów wkładów pieniężnych wniesionych do banku przez jego klientów.

Rachunek bieżący

Część bilansu płatniczego, która oznacza sumę wartości wymiany dóbr i usług kraju oraz dochody jednostronnych transferów za granicę; Składniki rachunku obrotów bieżących to bilans handlowy, bilans handlowy usług, dywidendy i odsetki od kredytów (ale nie raty przy spłacie kredytów) oraz transfery nieodpłatne (na przykład pomoc zagraniczna).

Rachunek finansowy

Część bilansu płatniczego, rejestrująca napływ i odpływ pieniądza z kraju w związku z inwestycjami zagranicznymi oraz zobowiązania i należności z tytułu otrzymanych i udzielonych kredytów oraz ich spłat.

Rachunek kapitałowy

Rachunek kapitałowy obejmuje transfery kapitałowe, do których zalicza się dary i środki z tytułu pomocy bezzwrotnej, dokonane z wyraźnym przeznaczeniem na finansowanie środków trwałych, jak również umorzenie długu oraz nabywanie/zbywanie aktywów niefinansowych i nieprodukowanych. Nabywanie/zbywanie wyżej wymienionych aktywów oznacza zakup przez rezydentów/sprzedaż nierezydentom praw własności patentów, praw autorskich, znaków handlowych itp., a także sprzedaż gruntu ambasadom znajdującym się na terenie Polski lub zakup gruntu przez polskie ambasady za granicą.

Rachunek oszczędnościowo-rozliczeniowy (ROR)

Rachunek bankowy osób fizycznych, zwany także kontem osobistym, umożliwiający deponowanie pieniędzy, dokonywanie rozliczeń poprzez realizację stałych zleceń oraz zaciąganie kredytu.

Rachunek przepływów pieniężnych

Zestawienie wpływów i wypływów pieniężnych, jakie miały miejsce w firmie w określonym okresie sprawozdawczym. Rachunek przepływów pieniężnych sporządza się w celu oceny sytuacji płynnościowej firmy, na jego podstawie można określić efektywność firmy w ściąganiu należności pieniężnych i jej zdolność do regulowania zobowiązań pieniężnych. Rachunek przepływów pieniężnych jest zwykle dzielony na przepływy z działalności operacyjnej, przepływy z działalności inwestycyjnej oraz przepływy z działalności finansowej.

Rachunek wyników

patrz: rachunek zysków i strat.

Rachunek zysków i strat

Zestawienie kosztów i strat z dochodami i zyskami firmy w danym okresie; zwany także rachunkiem wyników.

Rada Polityki Pieniężnej

Jeden z organów Narodowego Banku Polskiego; w jej skład wchodzi 9 członków - powoływanych po trzech przez Prezydenta, Sejm i Senat - oraz przewodniczący, którym jest Prezes NBP. Zadaniem Rady Polityki Pieniężnej jest prowadzenie polityki pieniążnej (monetarnej); Rada ustala wysokość podstawowych stóp procentowych, określa zasady operacji otwartego rynku, rezerwę obowiązkową; zatwierdza plan finansowy banku centralnego oraz sprawozdanie z jego działalności.

Rada Unii Europejskiej

(ang. Council of the European Union). Główny organ decyzyjny UE złożony z przedstawicieli państw członkowskich na szczeblu ministerialnym; do jej kompetencji należy koordynacja ogólnej polityki gospodarczej, stanowienie prawa wewnątrz Unii oraz zatwierdzanie umów międzynarodowych na podstawie upoważnienia Komisji Europejskiej i w porozumieniu z Parlamentem Europejskim.

Raj podatkowy

Kraj przyciągający inwestycje zagraniczne dzięki wyjątkowo korzystnym przepisom podatkowym (zerowy lub bardzo niski podatek dochodowy, brak konieczności ujawniania źródeł pochodzenia środków). Istnienie rajów podatkowych uważa się często za przejaw nieuczciwej konkurencji podatkowej. Nie zawsze jednak niskie podatki muszą oznaczać, że kraj jest rajem podatkowym – konkurencja podatkowa może mieć również charakter uczciwy.

Rata kapitałowa

Rata jest równa kwocie kredytu podzielonej przez ilość rat.

Rating

Ocena wiarygodności finansowej instytucji rządowych, firm i jednostek samorządu terytorialnego, emitujących dłużne papiery wartościowe bądź pojedynczej ich emisji; przy ocenianiu brana jest pod uwagę rzetelność emitenta w wywiązywaniu się ze zobowiązań, prognozy jego sytuacji finansowej w przyszłości oraz analizy wszystkich typów ryzyka związanego z zakupem tych papierów.

Raty leasingowe

Uzgodnione przez obie strony umowy okresowe opłaty na rzecz leasingodawcy za prawo użytkowania rzeczy przez leasingobiorcę.

Realna stopa procentowa

Stopa procentowa pomniejszona o stopę inflacji.

Realny Produkt Krajowy Brutto

Wskaźnik mierzący wzrost gospodarczy z uwzględnieniem inflacji, czyli zmiany ogólnego poziomu cen.

Reasekuracja

Podział ryzyka ubezpieczeniowego między wiele firm ubezpieczeniowych. Coś w rodzaju ubezpieczenia dla firmy ubezpieczeniowej.

Recesja

Spadek produkcji i spożycia w gospodarce. Przyjmuje się, że recesja ma miejsce gdy przez kilka kolejnych kwartałów dynamika roczna Produktu Krajowego Brutto pozostaje ujemna.

Reeksport

Sprzedaż za granicę dóbr, które zostały uprzednio zaimportowane do kraju.

REGON

Nadawany przez Główny Urząd Statystyczny numer identyfikacyjny podmiotów gospodarczych składający się z 9 cyfr, które nie mogą mieć ukrytego lub jawnego charakteru znaczącego, określającego pewne cechy podmiotu, przy czym osiem pierwszych cyfr stanowi liczbę porządkową, a dziewiąta - cyfrę kontrolną.

Reinwestowane zyski

Część zysków, które nie są wypłacane właścicielom (udziałowcom) firmy w postaci dywidendy, ale są używane do sfinansowania inwestycji podejmowanych przez firmę.

Rentowność inwestycji

Wartość wyznaczana przez wielkość przychodów uzyskanych dzięki nakładom poniesionym na daną inwestycję w wyznaczonym okresie, najczęściej roku. Rentowność inwestycji określana jest wskaźnikiem procentowym do poniesionych nakładów.

Repo

Skrót od ang. repurchase agreement - umowa odkupu. Operacja polegająca na zakupie przez bank centralny od banków komercyjnych papierów wartościowych, zobowiązując je jednocześnie do odkupienia tych papierów po określonej cenie i w określonym terminie.

Reuters

Globalna agencja informacyjna, dostarczająca bieżące informacje, ze szczególnym uwzględnieniem informacji z rynków finansowych. Firma Reuters słynie także z platformy informacyjno-transakcyjnej powszechnie używanej przez dealerów i analityków pracujących na rynkach finansowych.

Reverse repo

Operacja polegająca na sprzedaży przez bank centralny papierów wartościowych bankom komercyjnym, przy czym bank centralny ma zagwarantowane prawo ich wykupu w określonym terminie i określonym czasie. Zobacz też repo

Rezerwa obowiązkowa

Minimalna relacja wartości rezerw gotówkowych do depozytów, jaką banki komercyjne muszą utrzymywać na mocy decyzji banku centralnego; jej podwyższenie przez bank centralny zmniejsza możliwości udzielania kredytów przez banki komercyjne, a zatem ogranicza podaż pieniądza, obniżenie tej stopy zwiększa podaż pieniądza.

Rezerwy

Ogół funduszy, które podmiot gospodarczy utrzymuje ze względu na możliwość wystąpienia niespodziewanych potrzeb, z powodu wymogów prawnych lub z uwagi na zawarte umowy

Reżim kursowy

Inaczej: system kursu walutowego, to określenie warunków wpływających w zasadniczy sposób na kształtowanie kursu walutowego; w teorii ekonomii wyróżnia się dwa modelowe systemy: kursów stałych i kursów płynnych

Rękojmia

Wynikające z mocy prawa poręczenie sprzedającego, że towar lub usługa jest wolna od wad; rękojmia obowiązuje 3 miesiące od daty zakupu lub upłynięcia gwarancji.

Rolowanie pozycji

Ponowny zakup takiego samego instrumentu finansowego po zapadnięciu instrumentu kupionego wcześniej; odnowienie/przedłużenie inwestycji.

Równowaga wewnętrzna

Stan w gospodarce charakteryzujący się pełnym zatrudnieniem (lub ewentualnie niewielkim bezrobociem) przy stabilnych cenach oraz możliwie niskiej inflacji.

RTO - Reverse Takeover

Przejęcie odwrócone; polega na wykupie przez firmę nie notowaną na giełdzie akcji spółki giełdowej w ilości dającej kontrolę nad nią. Następnie właściciele firmy nie notowanej na giełdzie przekazują swe udziały spółce giełdowej w zamian za akcje spółki giełdowej. W ten sposób przejmująca spółka, nie notowana na giełdzie przed transakcją, uzyskuje dostęp do możliwości finansowania poprzez giełdę. Reverse takeover jest zatem sposobem na wejście na giełdę niejako „tylnymi drzwiami”, bez konieczności ponoszenia kosztów związanych z ofertą pierwotną IPO. Termin reverse takeover może także oznaczać przejęcie większej firmy przez mniejszą.

RTX

Indeks cen spółek o największej kapitalizacji notowanych na giełdzie papierów wartościowych w Moskwie; został skonstruowany i jest wyliczany przez Austriacką Giełdę Papierów Wartościowych, należy do rodziny indeksów CECE. Podstawowym celem jego stworzenia było zapewnienie powiązanego z rosyjskim rynkiem kapitałowym instrumentu bazowego dla instrumentów pochodnych będących w obrocie na giełdzie w Wiedniu.

Run na bank

Masowe wycofywanie depozytów z banku, któremu zwykle towarzyszy panika. Run na bank ma miejsce w przypadku utracenia przez depozytariuszy zaufania do banku i przekonania, że pieniądze w nim zdeponowane nie są bezpieczne.

Rynek byka

Sytuacja, w której na giełdzie papierów wartościowych przeważają wzrosty cen. Byk jest symbolem hossy giełdowej.

Rynek

Rynek jest umownym miejscem, na którym osoby i instytucje chcące kupić dobra (towary, usługi, aktywa) spotykają się z tymi, którzy pragną te dobra sprzedać. Rynek nie musi oczywiście istnieć jako jedno, fizyczne miejsce – może być tworzony przez całą ogólnokrajową sieć sklepów, a może również istnieć tylko wirtualnie, w postaci zapisów transakcji na dyskach komputerowych. Rynek można więc również rozumieć jako całokształt dokonywanych transakcji kupna/sprzedaży danego towaru, usługi lub aktywa.

Innymi słowy, rynek jest więc miejscem gdzie popyt spotyka się z podażą, dzięki czemu zostaje ustalona cena danego towaru lub usługi i przeprowadzona transakcja kupna-sprzedaży. W gospodarce rynkowej cena zapewnia zazwyczaj na rynku równowagę, zrównując popyt z podażą.

Rynek pełni kluczową rolę w funkcjonowaniu gospodarki rynkowej. Dzięki swobodnemu kształtowaniu się cen i panującej na rynku konkurencji, konsumenci dowiadują się o rzeczywistych kosztach wytwarzania towarów i usług, a następnie mogą dokonać za swoje pieniądze wyboru takiego zestawu dóbr, który ich najbardziej satysfakcjonuje. Z kolei producenci dowiadują się, na które towary i usługi jest na rynku popyt oraz po jakich kosztach produkują te towary ich konkurenci. To pozwala im dokonać wyboru zarówno tego, co produkować, jak i w jaki sposób produkować (przy użyciu jakiej technologii). Niestety, funkcjonowanie rynku jest zazwyczaj we współczesnym świecie zakłócane przez występowanie zjawisk monopolistycznych. Czasem również mechanizmy rynkowe modyfikowane są przez aktywność państwa (skala tej ingerencji zależy od roli państwa w gospodarce - w krajach rozwiniętych jest ona zazwyczaj stosunkowo niewielka i prowadzona w sposób, który w jak najmniejszym stopniu zakłóca mechanizmy rynkowe).

W gospodarce rynkowej rynek reguluje więc zachowanie i działania wszystkich podmiotów gospodarczych. Istnieje w niej równolegle wiele rynków: rynek towarów i usług, rynek pieniężny i kapitałowy, rynek pracy. Każdy ma swoją specyfikę, ale na każdym występują trzy podstawowe elementy: popyt, podaż i równoważące je cena.

Rynek niedźwiedzia

Sytuacja, w której na giełdzie papierów wartościowych przeważają spadki cen. Niedźwiedź jest symbolem bessy giełdowej.

Rynek walutowy

Rynek, na którym sprzedaje się i kupuje obce waluty (sprzedają je np. firmy, które zarobiły je dzięki eksportowi, a kupują np. firmy, które potrzebują dewiz do zapłaty za import). Na rynku walutowym ustala się cena równowagi między podażą walut i popytem na waluty, czyli kurs walutowy.

Rynki finansowe

Rynki, na których handluje się instrumentami finansowymi. Rynki finansowe nie są jednorodne, dzielą się na segmenty, takie jak m.in. rynki kapitałowe (rynki akcji), rynki walutowe, rynki instrumentów dłużnych, rynki depozytów i kredytów międzybankowych, rynki instrumentów pochodnych.

Rynki wschodzące (Emerging markets)

Rynki krajów włączających się do światowego obiegu gospodarczego obejmującego przepływ towarów, ludzi, instrumentów finansowych. Do rynków wschodzących zalicza się kraje Azji Południowo-Wschodniej i Pacyfiku, Ameryki Łacińskiej, Europy Centralnej i Wschodniej oraz niektóre kraje Afryki.

Rzeczowy majątek trwały

Majątek, który obejmuje grunty, budynki, urządzenia techniczne i maszyny, środki transportu, a także pozostałe środki trwałe.